[Amin_Mansouri]

اگر به تجربه کشورهای مختلف که شبکه ملی داده ها را در کنار دسترسی به اینترنت جهانی را ارایه کرده اند بررسی کنیم به نتایجی جالب در مورد روش اجرا می توان دید. خوب اولا”برای اینکه همه از نظر فنی بی ربط نگفته باشم و هم طبق عرف جامعه حرف زده باشم باید بگویم اینترانت داخلی که همان شبکه ملی داده ها است در همه کشورها در کنار اینترنت بین المللی ارایه می شود و تا حد امکان سعی می شود داده های محلی شوند.
تبادلات مالی که مبداء و مقصد داخلی دارند و تبادلات بین مراکز علمی داخلی مانند کتابخانه های دیجیتال و بارگذاری محتوای خریداری شده که در یک منطقه و کشور آزاد هستند اما نباید به طور کلی بر روی اینترنت منتشر شوند و از همه مهمتر محتوای چند رسانه ای داخلی با سرعت بالا از مهمترین کاربردهای شبکه های داخلی کشورها است.
اغلب کشورهای چنین شبکه ای دارند اما تجربه برخی کشورها مانند چین تجربه جالب تری است. چین فیلترینگ بسیار وسیعی مانند ایران بر روی اینترنت اعمال کرده و یک ایده جالبتر هم دارد و آن اینکه وقتی یک سرویس خارجی را محدود میکند اتوماتیک به سمت معادل چینی آن هدایت می کند. این کار حتی در یک بازه زمانی بر روی گوگل هم اجرا شد و کاربران چینی با وارد کردن آدرس گوگل به موتور جستجوی چینی بایدو هدایت می شدند!
در ایران هم فیلترینگ با اینکه تا حدی موثر بوده است اما واقعیت این است که به لحاظ فنی کاربران پشت دیوار آن باقی نمانده اند. فیلترینگ فله ای دامنه های وبلاگی مانند وردپرس و بلاگ اسپات در کنار فیلترینگ کلمات ممنوعه و سایتهای ممنوعه هم نتوانسته جلوی کاربران را بگیرد.
در چند روز اخیر با محدود شدن پورتهای وی پی ان بسیاری از سایتها خبر از آغاز اینترنت ملی دادند. البته به لحاظ فنی بلوکه کردن پورتهای ایمن بر روی اینترنت کار سختی نیست و تکنولوژی بالایی هم نیازی ندارد اگرچه ملزومات فنی آن خاص نیست اما برای اجرا در مقیاس وسیع سخت افزاری بالایی طلب می کند.
برخلاف تصور کاربران که فکر میکنند که بستن پورتهای وی پی ان بر روی بانکها اثر منفی دارد در واقعیت چنین نیست! سرورهای بانکی در داخل ایران هستند و برای دسترسی از بیرون ایران هم باز هستند و عملیات بانکی ایمن هم تحت شبکه ملی به راحتی قابل انجام است و به همین جهت بستن پورتهای وی پی ان بر روی اینترنت بین الملل محدودیتی نصیب کاربران سطح بالا مانند بانکها نمی کند.
اما مراحل بعدی چه می تواند باشد؟
بستگی به سخاوت و کرم مسئولان اکنون دیگر خیلی کارها می شود کرد! مثلا”می توان یک وایت لیست از آدرسهای خارجی که مشکلی ندارند تهیه کرد و مابقی را بست و باز کردن آن را منوط به بررسی کرد. مشابه این کار ظاهرا”در چین به صورت محدود صورت گرفته است.
بستن پورتهای غیر عرف اینترنت هم از گزینه هایی که ممکن است صورت گیرد زیرا از حدود 65000 پورت اینترنت بخش بسیار کمی پورتهای معروف و کاری هستند و به راحتی می توان یک نرم افزار فیلترشکن بر پایه استفاده دینامیک از پورتهای غیر عرف طراحی کرد. چیزی که اکنون بیشتر توسط هکرها برای دستکاری و دور زدن سیستمهای امنیتی سایتها به کار می رود.
اگرچه در کوتاه مدت به دلیل عدم وجود محتوا بر روی شبکه داخلی امکان بستن اینترنت بین الملل نیست اما در صورتیکه مسئولان اقلا”در مواقع لازم به کند و یا قطع کردن آن نیاز داشته باشند با مشکل خاصی روبرو نخواهند بود زیرا تبادلات داخلی به راحتی تحت شبکه ملی انجام خواهد شد.
نمونه موفق این طرح در کره جنوبی بوده است که موجب گسترش خدمات آنلاین شده است و نمونه محدود آن چیزی است که در چین رخ داده است. البته در مجموع باز هم محدودیتهای اینترنت در چین از ایران کمتر است زیرا محدودیتهای اخلاقی کمتری در چین وجود دارد.

منبع : وب شهر